بررسی میدانی ویژگی‌های حرفه‌ای و سطح دانش عرضه‌کنندگان گیاهان دارویی کرمانشاه

سابقه و هدف: طب سنتی از گذشته بخشی از فرهنگ و جزئی از سیستم بهداشتی مردم بوده است. در این میان، استان کرمانشاه از لحاظ غنا و تنوع گونه‌ای گیاهان دارویی در حد مطلوبی قرار داشته و وجود عطاری‌های متعدد و بازار سنتی که محل عرضه گیاهان دارویی و ادویه‌جات هستند حاکی از توجه و علاقه مردم این دیار به گیاهان دارویی است. لذا بمنظور تعیین عرضه گیاهان دارویی و خصوصیات عرضه کنندگان، این تحقیق در شهر کرمانشاه انجام گرفت. روش‌ها: تحقیق حاضر با روش توصیفی انجام گرفت و ویژگی‌های حرفه‌ای واحدهای عرضه‌کننده‌ گیاهان دارویی و میزان دانش عرضه‌کنندگان این گیاهان در سال 90 بر روی عطاری‌های شهر کرمانشاه صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش را همه توزیع کنندگان گیاهان دارویی در سطح شهر کرمانشاه تشکیل داده‌اند که تعداد 24 واحد توزیع کننده در این مطالعه شرکت داده شدند. بمنظور جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از روش‌های اسنادی و میدانی نسبت به طراحی پرسشنامه اقدام شد. ابتدا روائی پرسشنامه، توسط کارشناسان مربوطه مورد تأیید قرار گرفت و یک مطالعه راهنما با انتخاب 10 نفر از عطاران، خارج از محدوده تحقیق، برای بررسی پایایی ابزار سنجش انجام شد. میزان آلفای کرونباخ پس از اعمال تغییرات لازم، (87/0= α) به دست آمد که حاکی از پایا بودن ابزار تحقیق است. یافته‌ها: این تحقیق نشان دادکه2/79% از نمونه‌های مورد بررسی‌از سطح دانش متوسطی در زمینه گیاهان دارویی برخوردارند و 9/45% ازایشان نیز ازتحصیلات دانشگاهی برخوردارند. میزان شرکت اکثریت عرضه کنندگان گیاهان دارویی در دوره‌ها و کلاس-های آموزشی نیز در حد متوسط(88%) بوده است. پرفروش‌ترین گیاهان موجود در عطاری‌ها گل گاوزبان، دارچین، زردچوبه، زنجبیل، نعناع، کاسنی و بابونه بودند. بیشتر خریداران برای درمان بیماری‌های گوارشی، اعصاب و روان و سرماخوردگی به عطاری‌ها مراجعه می‌کنند. نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: به نظر می‌رسد که در شهرکرمانشاه، رشته تولید گیاهان دارویی و معطر در حد کارشناسی وجود داشته و جهاد دانشگاهی کرمانشاه نیز فعالیت‌هایی در خصوص گیاهان دارویی در حال اجرا دارد، پیشنهاد می‌شود تا مجوز عطاری‌ها و فروشگاه‌های عرضه گیاهان دارویی به متخصصان این رشته داده شود و توسط نهادهای ذیربط، دوره‌های آموزشی برای سایر عرضه کنندگان نیز برگزار شود. همچنین از طریق دانشگاه علوم پزشکی بر فعالیت عطاری‌ها نظارت و بازرسی صورت گیرد